درباره تخریب پروژه ویلایی نظر آباد

ویلای نظر آباد، که شرکت پادیر گستر طراحی نقشه ویلا و بازسازی آن را برعهده گرفته است، یک ساختمان مسکونی با عمر حدود 35 سال است. زیربنای ویلا حدود 220 است که یک زیر زمین 80 متری نیز در زیر آن قرار گرفته است. این ساختمان در زمینی بزرگ به ابعاد 1000 متر ساخته شده است و اگرچه فضای ساختمانی آن کاملاً سالم و کاربردی می‌باشد، اما مالکان ساختمان تصمیم گرفتند که با نوسازی آن، فضای مدرن و به‌روزتری را برای استفاده شخصی خود فراهم آورند و به همین علت تصمیم به نوسازی ساختمان گرفتند.

این ویلا، دارای نقشه‌ای نسبتا قدیمی است و طی سال‌های گذشته، یک بار هم تا حدودی نقشه آن تغییر کرده است. سقف شیب‌دار ساختمان، روی دیوارهای جانبی باربر قرار گرفته و ستون‌های فلزی هم این سازه را حفظ می‌کنند. داخل این ویلا با کمی اختلاف سطح طراحی شده است، به طوری که اتاق خواب‌ها، حدود 60 سانتی‌متر بالاتر از پذیرایی ساختمان است و ما تقریباً همین میزان از اختلاف سطح را در زیر زمین ساختمان هم می‌بینیم. به همین دلیل هم هنگام طراحی نقشه جدید ساختمان، این اختلاف سطح را در سقف زیر زمین لحاظ کردیم تا سازه اصلی ساختمان، دست نخورده باقی بماند. به بیان ساده‌تر، بخشی از سقف زیرزمین، حدود 60 سانتی‌متر بالاتر از بخشی دیگر است.

تا چند سال پیش، در وسط بنای ساختمان، دو ردیف ستون قرار داشته که در بازسازی قبلی ویلا، یکی از این دو ردیف ستون‌، به منظور دستیابی به فضای بزرگ‌تر در سالن، برداشته شده است. البته برداشتن این ستون‌ها با تقویت تیرهای روی بام انجام شده است و اگرچه در حال حاضر مشکلی برای سازه ایجاد نمی‌کند، اما چون هیچ‌گونه کار تقویتی روی دیوارهای باربر کناری که همه فشار سقف را تحمل می‌کنند انجام نشده است، موجب افزایش شدید بار روی این دیوارها شده است. به همین دلیل، کمی کار بازسازی و نوسازی ساختمان برای ما مشکل‌تر شده و نقشه‌ای که ما برای ساختمان ارائه کردیم، نمی‌تواند هیچ‌گونه تغییر یا شکافتی در دیوار‌های جانبی ایجاد کند. به عنوان مثال در طرحی که پادیر گستر ارائه کرده است، قصد داریم به منظور بازسازی ساختمان، پنجره‌ها را بزرگ‌تر کنیم یا با افزایش فضای زیرزمین، کاربری بهتری را برای آن فراهم کنیم، اما همه این تغییرات صرفاً با در نظر گرفتن ضعف دیوار‌های باربر کناری در نظر گرفته شده است، تا فشار سقف روی آن‌ها، موجب نشست یا ریزش نشود. بنابراین تمامی گودبرداری‌ها و تخریب‌های مورد نیاز، به بعد از تقویت دیوار‌ها موکول شده است.

از آنجایی که امکان شکافتن دیوار‌ها وجود ندارد، تیم معماری پادیر گستر تصمیم گرفتند تا ستون‌های کمکی را با نوعی طراحی خاص، در داخل یا بیرون ساختمان کار بگذارند که در واقع به عنوان ستون‌های کمکی، در کنار دیوار قرار می‌گیرد. این روش تقویت دیوار‌ها روش جالبی دارد که به زودی می‌توانید نحوه اجرای آن را به صورت تصویر و ویدئو در وب‌سایت و شبکه‌های اجتماعی پادیر گستر ببینید.

نکته دیگری که درباره این ویلا وجود دارد، نقشه کلاسیک و اصطلاحاً “وسط ساز” است (چهار طرف آن باز است) که سال‌هاست در کشور ما به عنوان یک نقشه بسیار محبوب شناخته می‌شود. ما هم تصمیم گرفتیم تا نقشه را به همین شکل نگه داریم و چشم‌انداز ویلا به هر چهار طرف را حفظ کنیم. اما از آنجا که رو به بیرون، تنها در یک سمت که به سمت حیاط است، یک چشم‌انداز وسیع و زیبا محسوب می‌شود، ما تصمیم گرفتیم تا در طراحی جدید ساختمان، در هر سه طرف دیگر (که رو به حیاط نیست) با ایجاد یک نماسازی فضای سبز فوق‌العاده با دیوار سبز ، چشم‌انداز زیبا و جدیدی را ایجاد کنیم تا منظره رو به بیرون ساختمان در همه طرف آن، محیطی جذاب و دلچسب را فراهم کند.

خوشبختانه در سمت شرق و غرب این ویلا، ساختمان‌های آپارتمانی وجود ندارد و بابت نورگیری و منظره و چشم‌انداز از این دو سمت هیچ مشکلی وجود ندارد. ضمن اینکه گروه پادیر گستر قصد دارد تا ارتفاع دیوار‌های دورتادور ساختمان را حدود 1.2 متر بالاتر ببرد تا علاوه بر حفظ امنیت بیشتر ویلا، اشراف ساختمان‌های اطراف به داخل حیاط را نیز کاهش دهد. اجرای این دیوار نیز با کمی چالش روبرو است. تمام طول دیوار 20 در 50 متری که دورتادور ساختمان قرار دارد، دیوارهایی قدیمی و بدون ستون است. به دلایل مختلف، امکان تخریب و ساخت مجدد این دیوار ممکن نیست و افزایش ارتفاع این دیوار که پایه‌ای مستحکم ندارد، با مشکل همراه است.
تیم معماری پادیر گستر حدس می‌زند شاید بتواند با استفاده از یک کلاف بتنی، تمامی این دیوار را به هم وصل کند تا پایداری آن افزایش یابد یا شاید با استفاده از ستون‌هایی در فواصل منظم که از سمت داخلی روی دیوار این ویلا طراحی و اجرا می‌شود بتوان استحکام آن را افزایش داد. البته برای اینکه نمای ساختمان را تحت تأثیر قرار ندهد، بهتر است که این ستون‌ها در داخل نماسازی دیوارها که در طراحی ویلا در نظر گرفته شده است قرار گیرند.

یکی دیگر از پیش‌بینی‌های طراحی ویلا برای این ساختمان، تغییر اندازه و طراحی استخر آن است. ویلای نظر آباد دارای یک استخر 3 در 6 متر است که هم از نظر عمق و هم از نظر سطح، برای استفاده ساکنان فعلی ساختمان کمی کوچک است. به همین دلیل طراحان شرکت پادیر گستر تصمیم گرفتند تا اندازه آن را به 4 در 10 متر برسانند و این تغییر از نظر معماران و مهندس عباس پناه هم بسیار کاملاً متناسب با اندازه حیاط ساختمان است.
استفاده از استخر در ویلا خصوصاً در شهر‌هایی که با مشکل کم آبی روبرو هستند، نیاز به پیش‌بینی‌ها و نکات مهمی دارد. به عنوان مثال استخر‌های سنتی که نمونه آن در این ویلا نیز کار شده است، همواره در معرض آلودگی هوای محیط قرار دارند و ریزش خاک و برگ و آلودگی‌های محیطی در داخل آن، باعث می‌شود تا آب استخر به طور پیوسته نیاز به تصفیه و تعویض پیدا کند.
ضمن اینکه سر باز بودن استخر، امکان استفاده از آن را در طول فصل‌های سرد از بین می‌برد و بارندگی‌ها و یخبندان در طول زمستان، نگهداری از استخر را با مشکل روبرو می‌کند.
از این رو طراحان پادیر گستر، پیشنهاد ساخت یک حفاظ دورتادور استخر را دادند تا علاوه بر سرپوشیده بودن و نیاز بسیار کمتر به تصفیه و تعویض آب، ساکنان ساختمان بتوانند در طول زمستان نیز به  راحتی از استخر داخل حیاط استفاده کنند. طبیعتاً ساخت اتاقک در اطراف استخر، نمای زیبای حیاط را می‌گیرد و وجود یک ساختمان در فضای باز روی نمای حیاط تأثیر می‌گذارد.

طرحی که برای این ویلا در نظر گرفتیم، یک سایبان دکوراتیو است که هم به عنوان یک حجاب یا حریم، روی استخر را می‌پوشاند و هم با وجود یک ریل دورتادور این حریم، دیواره‌هایی به صورت یک پرده برقی جمع شو، در آن کار می‌شود تا در فصل‌های سرد بتواند هم به عنوان پوشش، دورتادور استخر قرار بگیرد.

یکی دیگر از طراحی‌هایی که برای این ویلا در نظر گرفتیم، یک راه دسترسی از داخل خانه به زیر زمین ساختمان است. زیر زمین فعلی ساختمان اندازه نسبتا کوچکی دارد و کاربرد آن برای استفاده مداوم چندان زیاد نیست. تصمیم ما بر این است تا با گودبرداری و افزایش فضای زیر زمین، کاربرد بیشتری را برای آن فراهم کنند. از آنجا که زیر زمین ساختمان، هم اکنون به عنوان یک واحد مجزا، تنها از بیرون ساختمان و از سمت حیاط دارای دسترسی است، برای افزایش کاربری آن، تصمیم گرفتیم تا علاوه بر حفظ دسترسی از حیاط، یک دسترسی دیگر هم از داخل خانه به آن ایجاد کنیم. این دسترسی، براساس معماری که در نظر گرفته شده است، باید در یک گوشه‌ای از ساختمان ایجاد شود و این هم دلیل دیگری برای افزایش سطح و بزرگتر کردن فضای داخلی زیر زمین است تا بتوانیم راه پله‌ای را برای آن اختصاص دهیم.

در حال حاضر بخشی از زیر زمین در زیر تراس ساختمان قرار دارد و ما قصد داریم با افزایش فضای زیرزمین به سمت داخل حیاط ، از افزایش بار روی دیواره‌های ساختمان خودداری کنیم. به این ترتیب، اگرچه همچنان ساختمان از تراس بزرگ‌تری نسبت به قبل برخوردار خواهد شد، اما باز هم هیچ‌گونه فشاری روی آن وارد نشده و ایمنی ساختمان در بهترین حالت ممکن حفظ می‌گردد.