سقف کاذب رابیتس نوعی سقف کاذب است که با استفاده از توری‌های گالوانیزه به نام رابیتس و با زیرسازی تشکیل‌شده از نبشی و میلگرد که با استفاده از جوش به یکدیگر متصل می‌شوند، ساخته میشود. کاربردهای رابیتس معمولاً به جهت پوشش روی تأسیسات، زیباسازی یا پوشاندن اسکلت با متریال سبک و به صورت ساده یا طرح دار می‌باشد. یکی از کاربردهای سقف‌های کاذب در بخش‌های مختلف ساختمان زیبایی آن است. درواقع رابیتس، سقفی است که با استفاده از توری‌های گالوانیزه و با زیرسازی متشکل از نبشی و میلگرد با استفاده از جوش، ساخته و اجرا میشود.
اجزاء تشکیل‌دهنده
میلگردهای آویز
میلگردی است که به دو صورت دفنی و جوشی بار اصلی سقف کاذب را به سقف اصلی صلب یا تیرآهن‌های سقف انتقال می‌دهد. میلگردهای دفنی قبل از اجرای سقف صلب در محل پیش‌بینی می‌شوند و هنگام اجرای سقف، قسمتی از آن در سقف مدفون شده و قسمتی آویز باقی می‌ماند. با خم نمودن قسمت انتهایی آویز جوشی و اعمال جوش به اجزاء سقف به طول موردنیاز، محل را برای اجرای قسمت بعد آماده می‌نماید. در اجرای آویز جوشی می‌بایست دقت نمود که حتماً این میلگرد به‌صورت قائم در محل اتصال به سقف صلب خم بخورد و طول جوش مناسب موجود باشد. اتصال به صورت نقطه‌جوش ابداً موردقبول نیست. در بعضی موارد بدون اجرای خم امکان به وجود آوردن جوش طولی وجود دارد که نیاز را برآورده می‌نماید. حداقل طول جوش 2 سانتیمتر است. بسته به وزن سقف کاذب حداقل قطر این میلگرد 6 میلی‌متر است.
مشخصات فنی
حداکثر فاصله میلگردهای آویز 60 سانتیمتر می‌باشد که در سقف‌های سنگین و پر طرح به 30 سانتیمتر نیز می‌رسد. جنس این میلگرد نمی‌تواند از فولادهای خشکه باشد. عاج‌دار بودن یا نبودن مهم نیست ولی باید از فولاد نرمه استفاده کرد. حداقل خم می‌بایست 10 برابر قطر میلگرد باشد، به شرط آنکه کلیه طول خم روی مقطع حمال قرار گیرد. در هنگام اتصال آویزها می‌بایست بتن به مقاومت 28 روزه خود رسیده باشد. در تیرهای باربر بتنی، اتصالات باید در سطوح جانبی و حداقل در فاصله 12 سانتی‌متری زیر تیر متصل گردد.
نکته مهم اینکه در اجرای رابیتس کار دقیق باید حتما از رابیتس مناسب استفاده شود. به این معنا که هرچه فاصله نبشی‌های حمال از یکدیگر و همچنین میلگردهای افقی از یکدیگر بیشتر باشد، برای آنکه رابیتس اصطلاحاً تحت تاثیر وزن گچ شکم ندهد باید از رابیتس با تعداد پل بیشتر و وزن بیشتر استفاده کرد. برای بستن رابیتس به زیرسازی نیز حتماً باید از سیم‌های گالوانیزه که در بازار به نام سیم رابیتس‌بندی معروف است استفاده شود.
شرایط حمل و نگهداری کارگاهی
باید در حمل میلگردها و نبشی‌ها دقت شود تا در زمان بارگیری و باراندازی اصطلاحاً تاب بر ندارد و کج نشوند. ضمناً در فصل‌های پربارش سال، باید از باران و برف محافظت شوند تا دچار زنگ‌زدگی نشوند. در کارگاه باید نبشی‌ها و میلگردها با قرار دادن چهار تراش یا آجر و یا وسایل دیگر از سطح زمین بالاتر قرار گیرند تا هم از رطوبت زمین محافظت شوند و هم آغشته به خاک و گل و سایر مواد زیان‌آور نشوند. ضمناً باید از بارش باران و برف محفوظ نگه داشته شوند.
نبشی‌های باربر
نبشی باربر با اتصال به میلگرد آویز نقش اصلی انتقال بار سقف کاذب به میلگردهای آویز و سقف اصلی در مقاوم سازی را انجام می‌دهد. حداقل سایز این نبشی‌ها 3 سانتیمتر می‌باشد و حداکثر آن بستگی به بار و فواصل نبشی‌ها و طول آزاد آن دارد که تا نبشی سایز 5 سانتیمتر نیز استفاده شده است. حداکثر فاصله در سقف‌های ساده با بار متعارف 60 سانتیمتر می‌باشد. استفاده از نبشی در کناره سقف، کنج‌ها، الزامی است. به‌طورکلی حداکثر طول کنسول شدن میلگرد فرعی بدون اجرای نبشی 15 سانتیمتر است.
مشخصات فنی: نبشی‌ها از نوع استاندارد بوده و از فولاد نرمه می‌باشند. از مصرف نبشی‌هایی که از مواد بازیافتی تهیه می‌شوند باید خودداری کرد.
میلگردهای فرعی
میلگردهای فرعی به صورت افقی و قائم جهت به وجود آوردن سطح طرح روی نبشی‌های باربر متصل شده و طرح را به وجود می‌آورند یا به‌نوعی فواصل نبشی‌های باربر را می‌پوشانند. این میلگردها با نگه داشتن توری رابیتس از اعوجاج آن جلوگیری نموده و بار اندود را تحمل کرده به سازه اصلی انتقال می‌دهند.
مشخصات فنی: سایز این میلگردها بین 6 تا 10 سانتیمتر است. حداقل طول جوش این میلگردها به نبشی باربر یک سانتیمتر از هر طرف می‌باشد. حداکثر فاصله میلگردهای فرعی با هم 25 سانتیمتر می‌باشد و این فاصله رابطه مستقیم با نوع رابیتس مصرفی و طرح اجرا شده و تعداد پل‌های توری رابیتس دارد که ممکن است تا 15 سانتیمتر نیز برسد.
توری رابیتس
توری است که به وسیله اتصال مفتول‌های باریک به یک سری پایه اصلی گالوانیزه که از شکل دادن به یک ورق گالوانیزه ساخته شده است و اصطلاحاً پل نامیده می‌شوند، تشکیل شده است. پل‌ها به دو دسته پل‌های اصلی و پل‌های فرعی تقسیم‌بندی می‌شوند.
مشخصات فنی : تهیه رابیتس، استاندارد خاصی ندارد و تنوع آن در بازار بسیار زیاد است. پرمصرف‌ترین ابعاد آن 200×80 سانتیمتر است.
اندود گچ یا سیمان
با توجه به طرح تهیه شده و قرارگیری سقف کاذب با نمای کاذب در معرض رطوبت، هوای آزاد یا قرارگیری در نما، پوشش اندود روی رابیتش‌ها توسط گچ یا سیمان اجرا می‌گردد. اجرا با هریک از متریال‌ها که انجام پذیرد شامل 2 مرحله است: پر کردن حفره‌های توری رابیتس: این مرحله در هنگام گچ سفید با مصرف بالای این مصالح و حتی پرت زیاد همراه است. استفاده از گچ زنده (سفت مایه) جهت جلوگیری از پرت الزامی است. عمده مصرف گچ سفید در این مرحله است و تجربه مجری تاثیر فراوانی در جلوگیری از پرت مصالح دارد.
قابل‌توجه است که در سقف‌های دال بتنی و کرومیت نمی‌توان از آویز جوشی استفاده نمود و بایستی قبل از اجرای سقف بتنی نسبت به اجرای آویز دفنی اقدام نمود. زیرا بال پایین کرومیت و میلگردهای سقف بتنی جهت جوشکاری و تحمل بار سقف کاذب و طراحی نشده و ظرفیت این کار را ندارند.
سپس توسط اجرای یک خط تراز (اجرا شده توسط تراز لیزری یا شیلنگ تراز) آویزها علامت خورده و اضافه آویزها در نقاط موردنظر قطع می‌گردند، سپس نبشی‌های حمال به میلگردهای آویز به وسیله جوش متصل می‌شوند که حداقل سایز این نبشی‌ها 3 سانتیمتر می‌باشد و هرچه فاصله نبشی‌ها از هم بیشتر شود، باید سایز را افزایش داد. حداکثر فاصله در سقف‌های ساده حدود 60 سانتیمتر می‌باشد و استفاده از نبشی در کناره سقف (کنج‌ها) الزامی است. با اتصال میلگردهای فرعی با فاصله 15 تا 25 به نبشی‌های حمال توسط حداقل 2 سانتیمتر جوش طرح شکل گرفته و سپس توری رابیتس با سیم‌های گالوانیزه به میلگردهای فرعی متصل می‌گردد. باید توجه نمود در محل‌هایی که توری رابیتس به یکدیگر می‌رسند می‌بایست یک اورلب حداقل 7 تا 10 سانتی‌متری در نظر گرفته شود و در محل این اورلب نیز توری به یکدیگر با سیم رابیتس‌بندی متصل گردد.
بسته شدن توری رابیتس به میلگردهای فرعی باید به صورتی باشد که توری کاملاً صلب و در نقاط نزدیک به هم به میلگردها متصل گردد. در تمامی مراحل اجرا کنترل تراز قسمت‌های مختلف و سقف اصلی در تمامی نقاط سقف الزامی است. در سقف‌های ساده بدون طرح نیز این ترازگیری بسیار ضروری است و کنترل آن در نقاط مختلف از پراهمیت‌ترین کارهاست زیرا در مرحله سفیدکاری و اجرای اندود دیگر کاری برای این اختلاف نمی‌توان انجام داد .
در هنگام اجرای اختلاف سطح در طرح‌های مختلف کمترین اختلاف سطح قابل‌اجرا 3 سانتیمتر بوده و در بیشترین اختلاف سطح محدودیتی وجود ندارد.
منبع: وبلاگ پادیر گستر