یکی از مشکلاتی که اغلب شرکت‌های ساختمانی و پیمانکار ساختمانی با آنها روبرو هستند، امکان سقوط، و خطر مرگ یا نقص عضو کارگران ساختمانی می‌باشد و این مشکل سالانه درصد بالایی از کل میزان تلفات جانی در صنعت ساخت وساز را شامل می‌شود. این موضوع به این مهنی است که تعداد زیادی از افرادی که بر روی داربست کار می‌کنند، به طور معمول در معرض خطرات جانی مانند سقوط از ارتفاع، برق گرفتگی یا سقوط اجسام قرار دارند. مسئله‌ی کلیدی یک پیمانکار ساختمانی برای ایمنی هنگام کار بر روی داربست، به این موضوع مربوط می‌شود که آیا داربست برای کار بر روی آن به قدر کافی ایمن است یا خیر. این نکته بدان معناست که برای جلوگیری از این حوادث، صرفا باید بر روی داربستی کار کرد که توسط مهندسان حرفه‌ای و آموزش دیده و تحت نظارت یک مسئول ذیصلاح نصب شده باشد و ضمنا پیش از استفاده هم به خوبی و با دقت بازرسی شده باشد. ضمنا مهم است که همه‌ی کارگران مجهز به تجهیزات حفاظتی مناسب بوده و تمام شیوه‌های ایمنی کار بر روی داربست نیز به آنها آموزش داده شده باشد.
استاندارهای مهمی برای وضع قوانین و الزامات استفاده از انواع داربست در شرایط مختلف وجود دارد. ما در اینجا فهرستی از بایدها و نبایدها برای ایمنی داربست در ساخت و ساز را جمع‌آوری کرده‌ایم که باید پیش از آغاز هر پروژه ساختمانی یا حین کار، در نظر گرفته شود.
بایدها یا کارهایی برای پیشگیری
- کارگران یک پیمانکار ساختمانی باید قبل از استفاده از داربست به طور دقیق آموزش ببینید. آموزش استفاده از داربست هم نه توسط یک کارگر باسابقه، بلکه توسط یکی از مهندسان باتجربه واجد شرایط باید صورت بگیرد و شامل آشنایی با برق‌گرفتگی، خطرات و اجسام در حال سقوط و روش‌های برخورد با این موارد باشد. همچنین آموزش استفاده‌ی درست از داربست باید شامل: چگونگی حمل مواد و ظرفیت بار آن باشد.
- هنگام قرارگیری در معرض خطرات اضافی به دلیل تغییرات در محل کار یا تغییر در نوع داربست، همچنین حفاظت از سقوط فرد یا اشیاء، باید دوباره کارگران دوباره آموزش ببینند. همچنین اگر سرمهندس ساختمان یا شخصی که مدیریت پیمان را برعهده دارد، احساس کند که آموزش اولیه برای کارگران کفایت نمی‌کند، لازم است آموزش‌های اضافی جدیدی به آنها داده شود.
- باید قبل از قرار گرفتن کارگران بر روی داربست، بررسی شود که یکی از مهندسان با تجربه شرکت ساختمانی قبل از شیفت کاری داربست را بازرسی کرده و مطمئن شوید برای استفاده ایمن شده است و در وضعیت کاری مناسبی قرار دارد. کارهایی از قبیل نصب، تغییر، برداشت یا حرکت دادن داربست را فقط می‌توان تحت نظارت مستقیم یک مهندس ساختمان حرفه‌ای یا پرسنل آموزش دیده انجام داد. اگر از ایمنی یک داربست اطمینان ندارید ، قبل از استفاده آن را با یک ناظر کاردیده بررسی کنید.
- کارگران یک پیمانکار ساختمانی باید همیشه هنگام کار بر روی داربست یا در زیر و اطراف محل نصب آن، از کلاه ایمنی استفاده کنند. همچنین باید هنگام کار بر روی داربست یک جفت کفش کار محکم و ضد لغزش بپوشند و استفاده از ابزار تسمه یا طناب را هم مد نظر قرار دهند.
- یک مهندس باید از حضور کارگران و همکارانی که به طور همزمان در پایین یا بالا و نیز افرادی که بر روی طبقات داربست می‌باشند آگاه باشد. به کارگران بگویید که اگر شاهد استفاده‌ی نامناسب بر رو یا اطراف داربست بودید، باید کارتان را متوقف کرده و به سرپرست اطلاع دهید.
- زمانی که کارگران بر روی داربستی که بر روی آن کار می‌کنند از سیستم‌های جلوگیری از سقوط استفاده می‌کنند، باید به طور کامل تجهیزات را به منظور آسیب دیدگی و پوشش بازرسی کنید. باید سیستم جلوگیری از سقوط را در نقطه‌ی محکمی از داربست قرار دهید که قبل از توقف کار، امکان سقوط آزاد بیش از 1.8 متر را ندهد.
نبایدها یا کارهایی که باید از آنها اجتناب کنید
- به کارگران گوشزد کنید که نباید در انتهای شیفت کاری، همه چیز را روی داربست بگذارند. این موارد شامل هر نوع مصالح ساختمانی یا ابزاری است که احتمالا در حین کار کردن بر روی داربست به کار برده‌اند. مصالح و ابزارها ممکن است بر روی داربست دیده نشوند و شخص بعدی که از داربست استفاده می‌کند پایش به این وسایل گیر کرده و در معرض خطر قرار بگیرد.
- نباید بار اضافی روی داربست قرار داد. آموزش مناسب برای این مورد شامل اطلاع رسانی در خصوص حداکثر بار در نظر گرفته شده برای حمل در هر نوبت، هم براساس کیلوگرم و هم براساس تعداد کیسه‌های مصالح ساختمانی که هر کارگر مجاز است روی داربست قرار دهد و همچنین ظرفیت‌های حمل بار داربست می‌باشد. در حالت ایمنی، داربست‌ها باید قادر به تحمل حداکثر چهار برابر بار در نظر گرفته شده برای آن باشند.
- نباید از باکس یا نردبان برای افزایش ارتفاع محل کار استفاده کرد. اگر کارگران نمی‌توانند به منطقه‌ای دست پیدا کنند، باید از مهندس سرپرست خود درخواست کنند تا سکوی کار را بالاتر بیاورد. کارگران در این حالت به هیچ وجه نباید از پایه‌های چوبی استفاده کنند مگر این که تا ارتفاعی که برابر با ارتفاع پایه‌های چوبی باشند میله‌های محافظ بر روی داربست نصب شده باشند.
- به هیچ وجه نباید از داربستی که به نظر می‌رسد که دستکاری شده یا آسیب دیده یا اجزایی از آن مثل تخته، قرنیز، سایبان‌های محافظ یا شبکه‌ی آوار خراب شده استفاده کرد. در چنین حالتی یکی از مهندسین یا سرپرست‌ها باید فورا داربست را به وضعیت مناسب کاری برگرداند و یک شخص متخصص و ذیصلاح هم آن را بازرسی کند. کارگران هرگز نباید داربست را دستکاری کرده و یا در جهت تعمیر آن تلاش کنند، مگر این که آموزش های لازم برای نصب داربست را دیده باشند.
- اگرچه پروژه‌های مدیریت پیمان یا پیمانکاری ساختمان، به دلیل قراردادهای زمانبندی شده، معمولا در فصل‌های سرد سال هم ادامه دارند، اما در این فصل‌ها کارگران باید بیشتر مراقب باشند و به هیچ وجه نباید بر روی تخته‌ی داربست که پوشیده از یخ، برف یا گل و لای است راه بروند. همچنین زمانی که چوب فرسوده مرطوب شود، می‌تواند بسیار لغزنده باشد. باید قبل از استفاده از داربست، تمام برف، یخ، گل ولای و سایر مواد زاید مثل برگ‌های خیس به طور کامل از سطح چوب داربست برداشته شوند. همچنین باید زمانی که شرایط آب و هوایی نامساعد است مثل باران شدید، تگرگ، یخ برف یا بادهای قوی، از استفاده از داربست اجتناب کنید.
- کارگران نباید از روی قسمت‌هایی از فریم داربست که برای بالا رفتن طراحی نشده‌اند بالا بروند. از آنها بخواهید که همیشه از یک نردبان ثابت، راه پله‌ی دسترسی داخلی یا نردبان ساخته شده برای دسترسی به سکوی کار استفاده کنند. ضمنا همیشه باید یک دستگیره در بالای سکوی کار وجود داشته باشد.
منبع: وبلاگ پادیر گستر